შემაჯამებელი ტესტების ნიმუშები

                ტესტები  (დამოუკიდებელი   მუშაობისათვის)   I   თავი.                                                                                                                                                                                        X    კლასი                                                                                           

1.რომელი არაორგანული ნივთიერებები იცით  უჯრედის

შემადგენლობაში

2.   დახასიათეთ  წყლის  ბიოლოგიური როლი:

3.რა  არის  ცილის რენატურაცია

4.რას  წარმოადგენს ცილის პირველადი სტრუქტურა......

5.როგორ ნივთიერებებს ეწოდებათ ჰიდროფობური?

6.რა  განსხვავებაა დ.ნ.მ_ სა და  რ.ნ.მ ს  შორის     

7.რომელი უჯრედი შეიცავს უფრო დიდი რაოდენობით წყალს ----ნერვული უჯრედი თუ კანის? პასუხი დაასაბუთეთ:

8.რას ნიშნავს ცილს დენატურაცია

9. რა წარმოადგენს ნახშირწყლების მონომერებს?

10. ჩამოთვალეთ მონოსაქარიდები...

11.დ.ნ.მ ის  ერთი  ჯაჭვია  -------თ.გ.ც. ა.ა.თ..გ.ც.გ. თ.ა.ა   ააგეთ  მეორე  ჯაჭვი

12. ფერმენტები ქიმიური თვალსაზრისით წარმოადგენს  ;                                                                         

     1)ცხიმებს    2) ნახშირწყლებს  3)ცილებს   4)მარილებს

13.  ჩამოწერეთ დისაქარიდები:

14. ჩამოწერეთ პოლისაქარიდები:

15.რა წარმოადგენს დ.ნ.მ.ის ნუკლეოტიდებს.

16.რამდენი  ამინომჟავა  მონაწილეობს  ცილის  სინთეზში?

17. რა წარმოადგენს ლიპიდების  მონომერებს?

18.რამდენი წყლის  მოლეკულა წყალი წარმოიქმნება  რიბონუკლეაზას  შენების  დროს(124 ამინომჟავური რგოლი)

19.ჩამოთვალეთ ლიპიდების ფუნქციები:

20.ვაშაპში კანქვეშა ცხიმოვანი შრის სისქე 1 მ-მდე აღწევს. რა ფუნქცებს  ასრულებს ცხიმოვანი შრე ვეშაპში?

21.რა  არის  ფერმეტის  აქტიური  ცენტრი  და  რამდენი  ამინომჟავა თავდება  მასზე?.

22.რამდენი  სახის  ნუკლლეინის  მჟავა  ვიცით  და  უჯრდის  რომელ  სტრუქტურაში

  აღმოაჩინეს  იგი?

23. თუ ორგანიზმმა დიდი რაოდენობით დაკარგა  წყალი, იგი კვდება. ახსენით რატომ?

24.დაასრულე  წინადადება   ცილის  მონომერია...........

25.შეუსაბამე    ცილის  პუნქციები   ---------------შესაბამის ტექსტს

1)სასიგნალო   ფუნქცია                   1)ცილა  ჰემოგლობინს  გადააქვს  ჟანგბადი

2)საამშენებლო  ფუნქცია                2)პლაზმურ  მემბრანაში ჩაშენებული  სპეციალური  ცილები         იღებს  ინფორმაციას გარემოს  ცვლილებებზე

                      

3)სატრანსპორტო  პუნქცია         3)ცილებით  არის  აგებული  მემბრანები  ,ასევე უჯრედის

ძირითადი  მასა

26.ყველა  ამინომჟავის  საერთო  ნაწილია  ა)..........ჯგუფი  და    ბ) ......ჯგუფი

27.დ.ნ.მ ის  ფრაგმენტი  შედგება 18  წყვილი  ნუკლეოტიდისგან   .რა  სიგრძისაა დ.ნ.მ   ის  მონაკვეთი?

28.ფერმენტი მოქმედებს ნაერთზე იმ  შემთხვევაში თუ:

   1)  შეუძლია მასთან  ახლო კონტაქტში შესვლა

   2)    სივრცობრივი ფორმით თანხვდება გარდასაქმნელ ნივთიერებას

29.გენი ---ცილა  ---ნიშანთვისება

  ახსენი ეს  სქემა                  

30.რამდენი  სახის  ამინომჟავაა  უჯრედში და  ამათგან რამდენი  მონაჭილეობს  ცილის  სინთეზში?

31.ცილის რამდენი  სტრუქტურა  იცით და  რა  ბმებით არიან  ისინი  განმტკიცებული?

32.მსგავსი აგებულებისა და ფუნქციების მქონე უჯრედთა ჯგუფი არის ------------------------------------------------------

33. რომელი ნუკლეოტიდები არის კომპლემენტარული:

ა)  ა,    თ     და  გ,     ც

ბ) ა,    გ     და   თ,     ც

გ)  თ,   გ    და   ა,     ც

34. რომელი ნივთიერებები წარმოადგენენ ნუკლეინის მჯავების მონომერებს:

ა)ამინომჟავები

ბ)  ატფ

გ) აზოტოვანი ფუძეები

დ)  ნუკლეოტიდები

35. ორივე სახის ნუკლეინის მჯავა , დნმ და რნმ :

 1)ორჯაჭვიანია

  2) პოლიმერია

  3)ასრულებს მატრიცის როლს მატრიცული სინთეზის რეაქციაში

  4) გვხვდება ბირთვში

  ა)1,2,3  ბ) 2,3,4  გ)1,3,4  დ)ყველა პასუხი სწორია

36. დნმ-ის მოლეკულის ორივე ჯაჭვში არის 500 ადენინიანი ნუკლეოტიდი , რამდენი თიმინი იქნება ამ მოლეკულაში?

37.სხვადასხვა ცილის  პირველადი  სტრუქტურა  ერთმანეთისგან  განსხვავდება-----------------

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------

----------------------------------------------------------------------------------------------------

38.იპოვეთ მცდარი  პასუხი: რნმ-ი არსებობს:

ა)ინფორმაციული

ბ)ტრანსპორტული

გ)ციტოპლაზმური

დ)რიბოსომული

39)ნუკლეოტიდი  წარმოადგენს;

1)ფოსფორმჟავას,ნახშირწყალსა და  აზოტოვანი ფუძის ნაერთს

2)ფოსფორმჟავას,ნახშირბადისა და  აზოტოვანი ფუძის ნაერთს

3)ფოსფორმჟავას,ნახშირბადის და აზოტის  მჟავის ნაერთს

4)ყველა  პასუხი  მცდარია

40)განსაზღვრე მ-რნმ-ის  აგებულება თუ დ.ნ.მის კოდში ნუკლეოტიდების  შემდეგი  თანმიმდევრობაა

გგც ათთ აგთ გათ ცცა ცგგ

41 ) დნმ-ის  ერთ ჯაჭვში ნუკლეოტიდები  ერთმანეთს უკავშირდება

1) ერთი  ნუკლეოტიდის  ნახშირწყლისა და მეორის ფოსფორმჟავას საშუალებით

 2)ერთი  ნუკლეოტიდის ნახშირწყალსა და  მეორის  აზოტოვანი ფუძის საშუალებით

3)ნუკლეოტიდების  აზოტოვანი ფუძეების  საშუალებით

4)ერთი  ნუკლეოტიდის ფოსფორმჟავას  და  მეორის  აზოტოვანი ფუძის  საშუალებით

42)გენი  ეწოდება---------------------------

------------------------------------------------------

43)კომპლემენტარობის პრინციპი ვლინდება

1)ნუკლეოტიდების დაკავშირებით დ.ნ.მ ის ერთ ჯაჭვში

2)დნმის  ორი ჯაჭვშის ნუკლეოტიდების დაკავშირებით 

3)ორივე პასუხი სწორია

4)ორივე პასუხი მცდარია

44)  შეასრულებს თუ არა  დენატურირებული ცილა თავის ფუნქციებს? ახსენით თქვენი პასუხი.

45)  როგორ გესმით : ფერმენტები ხასიათდებიან  სპეციფიურობით...

        შემაჯამებელი      ტესტები            X   კლასი

1)      ჰომოგენური რეაქციები მიმდინარეობს :

ა) მორეაგირე ნივთიერებათა შეხების ზედაპირზე;

ბ) ერთგვაროვან გარემოში, სარეაქციო სისტემის მთელ  მოცულობაში;

გ) მხოლოდ მყარ ნივთიერებებს შორის;

დ) მხოლოდ აირად ნივთიერებებს შორის:

2)      ჰეტეროგენური  რეაქცია მიმდინარეობს ;

ა)  ერთგვაროვან გარემოში, სარეაქციო სისტემის მთელ  მოცულობაში;

ბ) მხოლოდ თხევად ნივთიერებებს შორის;

გ) მხოლოდ მაღალ  ტემპერატურაზე;

დ)  მორეაგირე ნივთიერებათა შეხების ზედაპირზე;

3)      ჰომოგენური რეაქციის სიჩქარე განისაზღვრება;

ა)  მორეაგირე ნივთიერებათა  მასებით;

ბ)  მორეაგირე ნივთიერებათა  სიმკვრივით;

გ)  მორეაგირე ნივთიერებათა   შეხების ზედაპირის  ფართობით;

დ) ერთ-ერთი მორეაგირე ნივთიერების  მოლური კონცენტრაციის ცვლილებით დროის ერთეულში;

      4 ) ჰეტეროგენური რეაქციის სიჩქარე განისაზღვრება ;

            ა) შეხების ზედაპირის  ფართობის ერთეულზე ნივთიერების რაოდენობის ცვლილებით დროის ერთეულში;

            ბ)  შეხების ზედაპირის  ფართობის ერთეულზე ნივთიერების  მასების ცვლილებით დროის ერთეულში;

             გ)  შეხების ზედაპირის  ფართობის ერთეულზე ნივთიერების  მოცულობის  ცვლილებით დროის ერთეულში;

             დ) ჰეტეროგენური რეაქციისათვის ნივთიერებათა  შეხების ზედაპირის  ფართობს მნიშვნელობა არა აქვს;

5)      ქიმიური რეაქცია შექცევადია იმ შემთხვევაში , თუ ის 

ა) მიმდინარეობს  მხოლოდ პირდაპირი  მიმართულებით;

ბ) მიმდინარეობს  აირად ნივთიერებებს შორის ;

გ) მიმდინარეობს მყარ ნივთიერებებს შორის ;

დ) მიმდინარეობს როგორც  პირდაპირი, ისე საპირისპირო მიმართულებით:

6)      მოლური კონცენტრაცია განისაზღვრება ;

ა) ნივთიერების  მოლების რაოდენობით;

ბ) ნივთიერების მასის ფარდობით მის მოცულობასთან;

გ)  ნივთიერების  რაოდენობის  ფარდობით მოცულობასთან;

დ) ნივთიერების  სიმკვრივით;

7)      რომელი ფაქტორი არ ახდენს  გავლენას ხსნარში მიმდინარე ქიმიური რეაქციის  სიჩქარეზე;

ა) ნივთიერების  კონცენტრაცია ;

ბ) კატალიზატორის გამოყენება;

გ) ინჰიბიტორის გამოყენება;

დ) სარეაქციო  სინჯარის მოცულობა:

8)      ქიმიური რეაქცია მიმდინარეობს შემდეგი ტოლობის მიხედვით   A+ B  AB

როგორ იმოქმედებს რეაქციის სიჩქარეზე  A  ნივთიერების კონცენტრაციის  3- ჯერ გაზრდა ;

ა) სიჩქარე გაიზრდება  3- ჯერ;

ბ) სიჩქარე შემცირდება  9- ჯერ;

გ) სიჩქარე  შემცირდება 3-ჯერ;

დ) სიჩქარე  არ შეიცვლება;

9)      ტემპერარურის  ყოველი 10  ით გაზრდისას ქიმიური რეაქციის სიჩქარე ;

ა)  იზრდება ერთი და იმავე  სიდიდით;

ბ) იცვლება პერიოდულად;

გ) იზრდება დაახლოებით  2-4 -ჯერ;

დ) იზრდება  10-ჯერ:

10)  წონასწორული რეაქცია გამოისახება ტოლობით;

   N₂  +O₂     2 NO – Q

ამ რეაქციაში  წონასწორობის  გადანაცვლებაზე გავლენას არ ახდენს ;

ა) ტემპერატურის  გაზრდა;

ბ) წნევის  გაზრდა;

გ) NO -ს კონცენტრაციის გაზრდა ;

დ) N₂  -ის კონცენტრაციის  შემცირება:

11)   მოცემულია  მოქმედ მასათა კანონის ზოგადი  გამოსახულება 

                        V= k [B]³

ეს გამოსახულება  შეესაბამება  რეაქციის  შემდეგ  ტოლობას:

 ა) N₂+ O₂  2 NO;                 ბ)  2 Al+  3O₂   2Al₂O₃

 გ) 2H₂+ O₂  2H₂O                დ) 2NO+ O₂  2NO;

12)    (2 ქულა)    დაამთავრეთ წინადადებები;

ქიმიური რეაქციის  დასაწყებად  საჭიროა....

ქიმიური რეაქციის სიჩქარე არის...

მათემატიკური ფორმით ქიმიური რეაქციის სიჩქარე გამოისახება ასე...

ქიმიური რეაქციის სიჩქარეზე  მოქმედებს  შემდეგი  ფაქტორები...

მაგალითად,...

13)   (2 ქულა)  აზოტ (II) ის ოქსიდის  ურთიერთქმედება  ჟანგბადთან გამოისახება  შემდეგი რეაქციის  ტოლობით:

                        2NO+ O₂  2NO₂

ა) დაწერეთ  მოქმედ  მასათა  კანონი  ამ რეაქციისათვის :

ბ)  გამოიანგარიშეთ , რამდენჯერ  გაიზრდება ამ რეაქციის სიჩქარე , თუ წნევას  გავზრდით  სამჯერ;

14)  ( 3 ქულა )   გარკვეულ ტემპერატურაზე  სარეაქციო  სისტემაში    H₂+I₂⇄ 2HI              

წონასწორობა მაშინ  დამყარდა , როდესაც  ნივთიერებათა  კონცენტრაციები ტოლი გახდა :  [ H₂]= 0.04 მოლი /ლ  ,  [I₂] = 0.05 მოლი/ ლ  ,  [HI] = 0.09 მოლი/ლ:

     ა) დაადგინეთ           ის საწყისი კონცენტრაცია :

    

      ბ) დაადგინეთ            ის   საწყისი    კონცენტრაცია :

      გ) გამოიანგარიშეთ  წონასწორობის  მუდმივა :

15)  ( 2 ქულა )   რამდენჯერ გაიზრდება  რეაქციის  სიჩქარე , თუ ტემპერატურა გაიზარდა  : 30  - დან 100  -მდე? და  γ = 2:

სახელი:                                                        გვარი:

            ქულა:

          შემაჯამებელი   ტესტები            IX   კლასი

1)        ჩასვით გამოტოვებული  სიტყვები: 

ქიმიურ   რეაქციას , რომლის დროსაც                                  გამოიყოფა ,       

რეაქცია  ეწოდება ,ხოლო  რეაქციას, რომლის დროსაც სითბო შთაინთქმება

                                 რეაქცია ეწოდება. სითბოს რაოდენობას , რომელიც გამოიყოფა ან  შთაინთქმება ქიმიყრი რეაქციის  პროცესში, ქიმიური რეაქციის

  ეწოდება. აღინიშნება   „       ‘’  ასოთი და მისი ერთეულია „           ‘’ ან „              ‘’

2)       რას  უდრის  10 მოლი  ნახშირბადის  წვის  დროს  გამოყოფილი  სითბოს რაოდენობა , თუ რეაქციის  თერმოქიმიური  ტოლობაა:

      C   +   O₂   CO₂  +  392 კ ჯოული

3)       ( 2 ქულა ) იანგარიშეთ  სითბოს  რაოდენობა  , რომელიც  საჭიროა:  4,8 გრ აზოტის დასაჟანგად.

         N₂ +O₂   2 NO  - 180 კჯოული

4)       (2ქულა )  იანგარიშეთ  ელემენტთა მასური წილები  ნაერთში----- Al₂O₃:

5)       ( 2 ქულა )   დაადგინეთ მჟავას ფორმულა , რომელიც შედგება:

          H -  2.4  ,      S  -39,1  ,    O -58,5

6)       (2 ქულა )     დაადგინეთ მარილის  ფორმულა , რომელიც  შედგება :

            K-  56,6   ,     C  -    8.7       O -34.8    :

    

     შემაჯამებელი   ტესტები                 VIII     კლასი

1.      (1ქ) რომელი  მწკრივი აერთიანებს მხოლოდ ოქსიდებს?

ა) SO_2;  SiO_2;  H₃PO_4;  NaOH;        ბ) Fe₂O_3; CuO; P₂O_5; NO;

გ) H₂SO_3; CO_2; Ca(OH)_2; NaCl     დ)   N₂O_5; BaO; HNO₃; KOH;

2.      (2ქ)  იპოვეთ შესაბამისობა ქიმიურ ფორმულასა და ნაერთის ტიპს შორის;

1.      მჟავა ოქსიდი                                      ა) MgO      

2.      ფუძე ოქსიდი                                      ბ) CO                    

3.      ამფოტერული ოქსიდი                      გ)K₂O₂

4.      პეროქსიდი                                          დ)ZnO

5.      მარილარწარმომქმნელი ოქსიდი     ე)N₂O₅

	ა	ბ	გ	დ	ე
1
2
3
4
5

3)(1ქ)  რომელ ოქსიდს ეწოდება ფუძე ოქსიდი?

ა) ოქსიდს , რომელიც იხსნება წყალში;

ბ)ოქსიდს ,რომელსაც შეესაბამება ფუძე;

გ)ოქსიდს ,რომელიც არ იხსნება წყალში;

დ) ოქსიდს ,რომელსაც შეესაბამება მჟავა;

4)(1 ქ)  მხოლოდ ფუძე ოქსიდები მოცემულია მწკრივში;

ა) CaO, Na₂O, MgO;               ბ)  CO_2, NaCl,  Na₂SO_4;

გ) SO₃,  P₂O_5, Al₂O₃;               დ)  SiO_2, H₂SO₃; MgO;

5)(1 ქ)  რომელ  ოქსიდს ეწოდება მჟავა ოქსიდი?

ა)  ოქსიდს , რომელიც იხსნება წყალში;

ბ)  ოქსიდს , რომელსაც შეესაბამება ფუძე;

გ)  ოქსიდს, რომელიც არ იხსნება წყალში;

დ)   ოქსიდს, რომელსაც შეესაბამება მჟავა.

6)( 1ქ)   მხოლოდ მჟავა ოქსიდები მოცემულია  მწკრივში

ა) CO₂ ;  N₂O;  MgO;                  ბ) CH₄;  NaCl;  Na₂SO_4;

გ)  SO₃;  P₂O₅;  CO₂;                   დ)  SiO_2;  H₂SO₄;  MgO;

7)  (2 ქ)  იპოვეთ შესაბამისობა  ოქსიდის  ქიმიურ ფორმულასა და  ოქსიდის წარმომქმნელი ელემენტის  ვალენტობას შორის:

1)  MnO₂                         ა)   I           

2) SiO                     ბ)  II

3) K₂O                     გ)  III

4) Cl₂O₇                   დ)  IV

5) Fe₂O₃                    ე)  V

6) SO₃                       ვ)  VI

7) P₂O₅                      ზ)  VII

	ა	ბ		გ	დ			ე		ვ	ზ
1
2
3
4
5
6
7

8)(2 ქ)  იპოვეთ შესაბამისობა  მჟავებსა და  ოქსიდებს  შორის:

1)   H₂SO₄             ა)  SO₂

2)  H₂SiO₃             ბ)  N₂O₅

3)  HNO₃               გ) P₂O₅

4)  H₂CO₃              დ)  N₂O₃

5)  HNO₃               ე) SO₃

6) H₂SO₄                ვ) SiO₂

7)  H₃PO₄               ზ) CO₂

	ა	ბ		გ	დ		ე		ვ	ზ
1
2
3
4
5
6
7

9)  (2 ქ)  იპოვეთ შესაბამისობა  ფუძეებსა და  ოქსიდებს  შორის:

1)  NaOH                   ა)   Cu₂O

2)  Cu(OH)₂                           ბ)  Na₂O

3)  Fe(OH)₂                 გ)  BaO

4)  Mg(OH)₂                დ)  Fe₂O₃

5)  Fe (OH)₃                 ე)   CuO

6) CuOH                       ვ)  FeO

7)  Ba(OH)₂                   ზ) MgO

	ა	ბ		გ	დ		ე		ვ	ზ
1
2
3
4
5
6
7

 10) (2 ქ)   იპოვეთ  შესაბამისობა  მჟავას ქიმიურ ფორმულასა და სახელწოდებას შორის:

1)   H₂SO₄                        ა)  მანგანუმმჟავა

2)  HClO₄                ბ)  გოგირწყალბად მჟავა

3)  HCl                     გ)  აზოტოვანი  მჟავა

4)  HMnO₄               დ)  ფოსფორმჟავა

5)  HNO₂                   ე)  ქლორწყალბადმჟავა

6)  H₂S                       ვ)  გოგირდმჟავა

7)  H₃PO₄                   ზ)  ქლორმჟავა

	ა	ბ		გ	დ		ე		ვ	ზ
1
2
3
4
5
6
7

11) (2 ქ)  იპოვეთ  შესაბამისობა  მჟავას ქიმიურ ფორმულასა და შესაბამისი მარილის სახელწოდებას შორის:

1) H₂SO₄               ა) ნიტრიტი

2)  HCl                  ბ)  ფოსფატი

3) H₂SiO₃                 გ)  ქლორიდი

4) H₃PO₄                დ)  სულფატი

5)  HNO₂                 ე)  ნიტრატი

6)  HNO₃                 ვ)  კარბონატი

       7) H₂CO₃                ზ)   სილიკატი

	ა	ბ		გ	დ		ე		ვ	ზ
1
2
3
4
5
6
7

12)(1 ქ)   რომელი  მარილის სახელწოდებაა  არასწორი?

1)  FeCl₂                  ა) რკინა ( II  )-ის  ქლორიდი

2)  Ca₃(PO₄)₂           ბ) კალციუმ ( II )-ის  ფოსფატი

3)   KNO₃                 გ)  კალიუმის    ნიტრატი

4)  CuSO₄                 დ)  სპილენძ  (  II )-ის  სულფატი

	ა	ბ	გ	დ
1
2
3
4

13) (1 ქ)   როგორ  შეიცვლება  იისფერი  ლაკმუსის ფერი მჟავასა და ტუტეში შესაბამისად:

ა)  შესაბამისად- გაუფერულდება; გალურჯდება

ბ) შესაბამისად- გაწითლდება; გალურჯდება

 გ)  შესაბამისად -  გალურჯდება; გაწითლდება

დ)  შესაბამისად - გაყვითლდება ; გაწითლდება

14) (2 ქ)   როგორ რეაქციას ეწოდება დაშლის რეაქცია?  შეერთების რეაქცია? ( დაწერეთ   2-2  მაგალითი )

15) (3 ქ)   როგორ რეაქციას ეწოდება  ჩანაცვლების რეაქცია?  მიმოცვლის?  ნეიტრალიზაციის? ( დაწერეთ  თითო- თითო მაგალითი)

16)  (1 ქ) მხოლოდ  ტუტეები  მოცემულია მწკრივში:

ა)  RbOH,  KOH; Ba( OH)₂                          ბ)    CuOH;  ; Ba( OH)₂   NaOH

გ)  Fe(OH)₃ Al( OH)₃   LiOH                        დ)   Fe( OH)₃; Ca(OH)₂  Mg(OH)₂

       სახელი:                                     გვარი:   

          შემაჯამებელი ტესტები   №3

1.    ნაჯერი ერთატომიანი სპირტების ზოგადი ფორმულაა:

ა) C _n H_2n OH         ბ)  C _n H_2n+1OH              გ)  C _n H_2n-1OH              დ)  C _n H_2nO

2.    სპირტები მიიღება:

    ა) ალკანების დეჰიდრირებით;                  ბ) ნავთობის გამოხდით;

    გ) ალკენების ჰიდრატაციით;                     დ) აცეტილენის ჰიდრირებით:

       3) სპირტებს ალკანებთან შედარებით, აქვს მაღალი დუღილის ტემპერატურა:

    ა) მაღალი სიბლანტის გამო;                        ბ) დიდი მოლეკულური მასის გამო;

    გ) დაბალი სიმკვრივის გამო;                       დ) მოლეკულათა შორის წყალბადური ბმების   

                                                                                        არსებობის გამო ;

4.    C ₄H₉O    სპირტების იზომერების რიცხვი ტოლია:

ა) ოთხის ;      ბ)  სამის;             გ)  ორის ;            დ) ერთის  ;

5.     ჰიდროქსიჯგუფების არსებობა განაპირობებს სპირტების იზომერიის ისეთ სახეს, როგორიცაა:

ა)  ჯერადი ბმების მდებარეობა ;          ბ) ნახშირბადოვანი ჩონჩხის აღნაგობა;

გ) ფუნქციური ჯგუფების მდებარეობა;         დ) ცის-, ტრანს- იზომერია;

6.     სპირტების სახელწოდებებში გამოიყენება სუფიქსი:

         ა) -ოლი;      ბ)  -ალი;        გ)  -ინი;       დ)  -ანი;

7.     ხის სპირტია:

ა) ეთანოლი;     ბ) პროპანი:      გ)   იზოპროპანოლი;       დ)  მეთანოლი:

8.     მრავალატომიანი სპირტების აღმოჩენა შეიძლება რეაქციით:

         ა) მეტალებთა;            ბ) სპილენძ ( II ) -ის ჰიდროქსიდთან;

         გ) მეტალის ოქსიდებთან;       დ) მარილმჟავასთან:

        9)  გლიცერინი არის:

        ა) ერთატომიანი სპირტი;        ბ) ორატომიანი სპირტი;

        გ) სამატომიანი სპირტი ;          დ) გლიცერინი არ შეიცავს სპირტულ ჯგუფს:

  10) ეთილენგლიკოლი და გლიცერინი   უფერო, ბლანტი სითხეებია და:

  ა) არ იხსნებიან წყალსა და ეთანოლში;   ბ) წყალში იხსნებიან, ეთანოლში კი- არა;                                                       გ  ) კარგად იხსნებიან წყალსა და ეთანოლში;   დ) ეთანოლში იხსნებიან,წყალში კი- არა.

 11) ეთილენგლიკოლი არის:

  ა) ორატომიანი სპირტი;     ბ)  გლიცერინის უახლოესი ჰომოლოგი;

  გ) ნაჯერი ერთატომიანი სპირტი;        დ) უმარტივესი ფენოლი:

  12)   ეთილენგლიკოლი ,ისევე როგორც ეთანოლი  რეაქციაში შედის:

  ა) ნატრიუმთან;        ბ)   ნატრიუმის ჰიდროქსიდთან;

  გ) ნატრიუმის ოქსიდთან;        დ)  ნატრიუმის კარბონატთან:

  13)  ეთილენგლიკოლი ,სპირტისაგან განსხვავებით რეაქციაში შედის:

  ა) ნატრიუმთან;       ბ)   ნატრიუმის ტუტესთან;

   გ)  ჰალოგენწყალბადთან;     დ)  სპილენძ( II  ) -ის ჰიდროქსიდთან:

  14) ბრომიან წყალს  არ აუფერულებს ნივთიერებები,რომლებიც მოცემულია წყვილის სახით:

   ა) ეთანი და ეთილენი;       ბ)  აცეტილენი და ეთილენი;

   გ) ბენზოლი და ჰექსანი;      დ) ბენზოლი და ეთილენი.

 15) დაადგინეთ შესაბამისობა ნაერთის სახელწოდებასა და მოლეკულაში ნახშირბადატომის ჰიბრიდიზაციის ტიპს შორის:

	ა	ბ	გ
1
2
3
4

  ნაერთის   სახელწოდება          ჰიბრიდიზაციის ტიპი        

1.      ბენზოლი                              ა)    sp           

2.      ეთილენი                              ბ)    sp²

3.      მეთანოლი                           გ)     sp³

4.      აცეტილენი                        

 16)   (3 ქულა)  შეადგინეთ სქემის შესაბამისი

რეაქციათა ტოლობები:

C H₃- CH₃---›CH₃-CH₂-CL---›CH₂=CH₂---›HO-CH₂-CH₂-OH 

                              

                                       სახელი:                                                      გვარი:    

                                შემაჯამებელი ტესტები    № 3         XI    კლასი

1)   ალელური ეწოდება გენებს,რომლებიც:

ა) ერთ ქრომოსომაში ერტმანეტის გვერდით მდებარეობს;

ბ) სხვადასხვა ნიშან თვისების გამო გამოვლენას განსაზღვრავს;

გ) ჰომოლოგიური ქრომოსომების ერთსა და იმავე ლოკუსში მდებარეობს.

   2)  გენოტიპი არის :

ა) ორგანიზმის ყველა გენის ერთობლიობა;

ბ) ორგანიზმის ყველა გენისა და ნიშან- თვისების ერთობლიობა;

გ) ქრომოსომთა ჰაპლოიდური ნაკრები;

  3)  AaBB  გენოტიპის მქონე ორგანიზმის გამეტებია:

ა)   AB, Ab, ab  და  Ab ;          ბ)    AB   ;            გ)    AB   და    aB           დ)   A,  a  და    B;

  4)  გენოტიპის გამოცნობა ფენოტიპის მიხედვით შესაძლებელია, თუ ორგანიზმი:

ა) დომინანტური ჰომოზიგოტია;     ბ) რეცესიული ჰომოზიგოტია;

გ) ჰეტეროზიგოტია;

  5)  ალელური გენები არ არის:

ა)  ბარდის თესლის ყვითელი  ფერისა და გლუვი ფორმის განმსაზღვრელი გენები;

ბ) ბარდის თესლის ყვითელი ფერისა და მწვანე ფერის განმსაზღვრელი  გენები;

გ) ბარდის თესლის ყვითელი ფერის განმსაზღვრელი ორი გენი,რომლებიც ჰომოზიგოტი ბარდის სომატურ უჯრედებს აქვს;

6)  დიჰეტეროზიგოტი ინდივიდის გენოტიპია:

ა) AABB  ;             ბ) AaBb;            გ)  AABb;

7) ბარდის დიჰეტეროზიგოტური ფორმების შეჯვარებისას მიიღება დათიშვა შეფარდებით:

ა) 1: 2: 1:           ბ)   3:1               გ) 9:3:3:1 

8)   გულისაბას ორი ჰომოზიგოტური ფორმის მონოჰიბრიდული  შეჯვარებისას  II თაობაში  მოხდა დათიშვა  შეფარდებით:

ა)  1:2:1                          ბ)    3:1               გ) 9:3:3:1 

9) ალელური გენები მეიოზის შედეგად ხვდება;

ა) ერთსა და იმავე გამეტაში;      ბ) სხვადასხვა გამეტაში;

გ)  ერთმანეთს არ სცილდება;

10) ბარდის ორი ჰომოზიგოტური ფორმის მონოჰიბრიდული შეჯვარებისას  II  თაობაში მოხდა დათიშვა შეფარდებით:

ა)  1:2:1                            ბ) 3:1               გ) 9:3:3:1

11) ინდივიდი მოცემული ნიშან- თვისების მიხედვით  ჰეტეროზიგოტურია,თუ იგი;

ა) ერთი სახის გამეტებს წარმოშობს ;  ბ) სხვადასხვა სახის გამეტებს წარმოშობს;

გ)  თვითდამტვერვით  გამრავლების  ან  თავისნაირთან შეჯვარებისას ერთი სახის ინდივიდებს წარმოშობს;

12) ინდივიდი მოცემული ნიშან-თვისების მიხედვით ჰომოზიგოტურია,თუ იგი

ა) ერთი სახის გამეტებს წარმოშობს;      ბ) სხვადასხვა სახის გამეტებს წარმოშობს;

გ)  თვითდამტვერვით  გამრავლების  ან  თავისნაირთან შეჯვარებისას ერთი სახის ინდივიდებს წარმოშობს;

13)  ბარდის ორი ჰომოზიგოტური ფორმის ( ყვითელი და მწვანეთესლიანი  მცენარეების) მონოჰობრიდული შეჯვარებისას  თაობაში    I   გამოვლინდა;

ა) მხოლოდ დომინანტური ნიშან-თვისება;            ბ) მხოლოდ რეცესიული ნიშან-თვისება;

გ) ერთდროულად ორივე ნიშან-თვისება.

14) ადამიანში ხუჭუჭი თმის გენი დომინანტურია, სწორი თმისა კი-რეცესიული.ხუჭუჭთმიან მამას და სწორთმიან დედას ორი შვილი ჰყავთ.ერთი ხუჭუჭაა,მეორე-სწორთმიანი.გამოიცანით მშობლების გენოტიპები.

ა) მამა- AA  ,    დედა- Aa                    ბ) მამა-Aa ,        დედა-  aa,              

გ) მამა-Aa ,     დედა- Aa                   დ) მამა-AA,        დედა- aa;

15) ჰეტეროზიგოტური  III  ჯგუფის სისხლის მქონე მშობლების შვილებს შეიძლება ჰქონდეთ:

ა)   I  ან   II   ჯგუფის სისხლი;               ბ)  მხოლოდ  III    ჯგუფის  სისხლი;

გ)  I   ან    III  ჯგუფის სისხლი.            დ) მხოლოდ   I  ჯგუფის სისხლი:

16)   I     და   IV    ჯგუფის სისხლის მქონე  მშობლების შვილებს შეიძლება ჰქონდეთ:

 ა)    II    ან    III     ჯგუფის სისხლი;        ბ)  მხოლოდ   I   ჯგუფის სისხლი ;

გ)   I   ან    IV   ჯგუფის სისხლი;               დ)   I   და   II    ჯგუფის სისხლი;    

17) რომელი ჯგუფის  სისხლი  შეიძლება ჰქონდეთ  ჰეტეროზიგოტური  II  ჯგუფის სისხლის მქონე ქალისა და  ჰომოზიგოტური  III   ჯგუფის   სისხლის მქონე მამაკაცის შვილებს?

ა)  მხოლოდ  I,II,III;                ბ)  მხოლოდ  II,III,IV;          გ)  მხოლოდ   III,IV;     

18)  რომელი ჯგუფის სისხლი შეიძლება ჰქონდეთ შვილებს, თუ მათი ორივე  მშობელი ჰეტეროზიგოტურია, მამა  II    ჯგუფის , დედა   კი   III   ჯგუფის  სისხლით?

ა) მხოლოდ   I,II,III;                     ბ)   მხოლოდ   II,III,IV;                გ)    I,II,III,IV:

19)   სურათზე ციფრებით აღნიშნულია ბარდის F₂-ში მიღებული დათიშვის თანაფარდობა. განსაზღვრეთ მშობლების (P) გენოტიპები.

ა) AaBb x AaBb

ბ) AaBb x aabb

გ) AaBB x AABb

დ) AABB x aabb

20)   წიწაკაში ნაყოფის ფორმა (სფერული ან გრძელი) და შეფერილობა (წითელი ან ყვითელი) მემკვიდრული ნიშნებია. სურათზე მოცემული შედეგის მიხედვით განსაზღვრეთ როგორი სახის გამეტები წარმოიქმნება მშობლებში.

ა) AB და ab

ბ) aB და Ab

გ) AB და aB

დ) ab და Ab

   სახელი:                                        გვარი:       

                                                                                                                         ქულა:

                შემაჯამებელი ტესტები    № 3                   ქიმიაში      IX   კლასი

1)      ქიმიური ელემენტების უმრავლესობა :

ა) მეტალია  ;      ბ) არამეტალია;

გ)  მეტალებისა და არამეტალების რაოდენობა  თანაბარია;

2)      მეტალთა აქტიურობის მწკრივიდან გამომდინარე, განზავებული მჟავებიდან წყალბადს ვერ აძევებს;

ა) მეტალთა აქტიურობის მწკრივში  წყალბადამდე მოთავსებული მეტალები;

ბ) მეტალთა აქტიურობის მწკრივში  წყალბადის შემდეგ მოთავსებული  მეტალები;

გ) აძევებს ყველა მეტალი;

3)      მეტალის კრისტალში დამყარებულია:

ა) იონური ბმა;    ბ) მეტალური ბმა;   გ)   კოვალენტური ბმა;

4)      თუ რკინისაგან დამზადებული კასრი დაფარულია კალით, კოროზიას დაექვემდებარება;

ა) ჯერ კალა, შემდეგ რკინა;                    ბ) ჯერ რკინა, შემდეგ კალა;

გ)  ორივე ერთდროულად;

5)      მეტალები ძირითადად მდებარეობენ:

ა)    პერიოდული სისტემის ზემოთ და მარჯვნივ;   ბ) მდებარეობის მითითება შეუძლებელია:

გ )   პერიოდული სისტემის ქვემოთ და მარცხნივ;

6)      მეტალი პლასტიკურია იმიტომ ,რომ მასში

     ა) იონყრი ბმაა;         ბ)  კოვალენტური ბმაა;        გ) მეტალური ბმაა:

7)      თუჯში და ფოლადში:

ა) ნახშირბადის რაოდენობა თანაბარია;

ბ)  თუჯში    მეტი ნახშირბადია ,ვიდრე ფოლადში;

გ) ფოლადში მეტი ნახშირბადია ვიდრე თუჯში:

8)      მეტალების ელექტროგამტარობას განაპირობებს:

  ა) თავისუფლად მოძრავი ელექტრონების  ნაკადი;   ბ) იონების ურთიერთმიზიდვა;

   გ) იონებისა და ელექტრონების ურთიერმიზიდვა:

9)      რკინის ქლორიდის (         )  -ის ხსნარიდან რკინას გამოაძევებს:

    ა) სპილენძი;     თუთია; გ_ თუთიაც და  და სპილენძიც:

10)  შენადნობი შედგება :

ა) მხოლოდ მეტალებისაგან;        ბ) მხოლოდ არამეტალებისაგან;

გ) შეიძლება შეიცავდეს  ერთდროულად  მეტალებსაც  და  არამეტალებსაც:

11)  შესაძლებელია თუ არა მეტალებსა და არამეტალებს შორის  მკვეთრი ზღვარის გავლება, რატომ?

12)  რომელი ორი ნივთიერება განაპირობებს კოროზიას?

13)  გამოიყენეთ პერიოდული სისტემა და დაწერეთ იმ მეტალების ქიმიური ფორმულები,რომლებიც არის :

ა)  მსუბუქი------- მძიმე;     ბ)  რბილი------მაგარი;

გ) ძნელლღობადი ----ადვილლღობადი;   დ)   ფერადი------მოვერცხლისფრო-თეთრი:

14)  ალუმინის მსგავსად ,რატომ არ იჟანგება  გამჭოლად  თუთია, კალა და ნიკელი?

       15) რა რაოდენობის (ν )  და მოცულობის  (  V ) წყალბადი  გამოიყოფა, თუ  ჭარბ       მარილმჟავასთან ურთიერთქმედებს   6,5 გრამი   თუთია:

                                              Zn +  HCL---ZnCL₂  +H₂

სახელი:                                გვარი:                                                           ქულა:

შემაჯამებელი სამუშაო  № 4

1.      ალდეჰიდების ზოგადი ფორმულაა:

ა) R-OH               ბ)    R-C                  გ)  R-C                     დ)   R-C

2.      ძმარმჟავა მიიღება უშუალოდ :

ა)  პროპილენიდან;   ბ) აცეტილენიდან;          გ) ბუტანიდან;     დ) ეთანიდან:

      3) ალდეჰიდების ფუნქციური ჯგუფი შეიცავს:

ა) ჰიდროქსილს ;    ბ) კარბოქსილს;    გ) კარბონილს;   დ) წყალბადს:

      4) ალდეჰიდებისათვის არ არის დამახასიათებელი იზომერიის ისეთი სახე, როგორიცაა:

ა) ნახშირბადოვანი ჩონჩხის;             ბ) ფუნქციური ჯგუფის მდებარეობის;

გ) ორმაგი ბმის მდებარეობის;           დ) იზომერიის მოვლენა ალდეჰიდებში არ გვხვდება:

      5)  იზომერებია:

ა) ეთანალი და პროპანალი;                ბ) ბუტანალი და პენტანალი;

გ) პენტანალი და 2-მეთილბუტანალი;     დ) პროპანალი და ბუტანალი:

     6)  ალდეჰიდების სახელწოდებაში გამოიყენება სუფიქსი:

ა) -ოლი;     ბ)  -ილი;       გ) -ენი;    დ) -ალი:

    7) აცეტალდეჰიდია:

ა)  მეთანალი;   ბ) ეთანალი ;     გ)  პროპანალი;   დ)  ბუტანალი:

    8) ალდეჰიდების  წყალბადით  აღდგენისას წარმოიქმნება:

ა) ალკანები;   ბ) სპირტები;   გ)  კარბონმჟავები;   დ) ეთერები:

   9) ალდეჰიდების აღმოჩენა შესაძლებელია:

ა) მჟავას საშუალებით;                  ბ)  ტუტის საშუალებით;

გ) ბრომიანი წყლით;                     დ) ვერცხლის ოქსიდის ამიაკიანი ხსნარით:

 10)  კარბონმჟავების ფუნქციურ ჯგუფს ეწოდება:

ა) ჰიდროქსილის;       ბ) კარბონილის;     გ) ალდეჰიდის;   დ) კარბოქსილის:

11) კარბონმჟავებისათვის  დამახასიათებელი  არ  არის ისეთი სახის იზომერია,როგორიცაა:

ა) ნახშირბადოვანი  ჩონჩხის;        ბ) ფუნქციური ჯგუფის მდებარეობის;

გ) ორმაგი ბმის მდებარეობის;         დ) იზომერები საერთოდ არ გააჩნია;

12) ერთსა და იმავე მჟავას აღნიშნავს სახელწოდებები:

ა) სტეარინისა და პალმიტინის მჟავა;     ბ) კაპრონის და  პროპიონმჟავა;

გ) ჭიანჭველისა და ძმარმჟავა;     დ)  ძმარმჟავა და ეთანმჟავა:

13) ბუტანმჟავას ტრივიალური  სახელწოდებაა:

ა) ძმარმჟავა;    ბ)  სტეარინმჟავა;    გ) კაპრონმჟავა;    დ) ერბომჟავა:

14) სპირტების კარბონმჟავებთან ურთიერთქმედებისას წარმოიქმნება:

ა) ალდეჰიდები;    ბ)  ეთერები;   გ)  ესტერები;   დ)  ჭიანჭველმჟავა:

15) საპონი არის:

ა)  მოკლეჯაჭვიანი კარბონმჟავას ნატრიუმის მარილი;

ბ)  მოკლეჯაჭვიანი კარბონმჟავას კალიუმის მარილი;

გ)  გრძელჯაჭვიანი კარბონმჟავას  კალციუმის  მარილი;

დ)  გრძელჯაჭვიანი კარბონმჟავას   ნატრიუმის მარილი;

16)  დაადგინეთ შესაბამისობა ნივთიერების ფორმულასა და მის მოლეკულაში π- ბმების რაოდენობას შორის. შესაბამის უჯრაში დაწერეთ ნიშანი „X“

	ა	ბ	გ	დ	ე
1
2
3
4

ნივთიერების  ფორმულა         π- ბმების  რაოდენობა

1)      HCHO                           ა) ნული;                   

2)      CO₂                                          ბ) ერთი;

3)      C₂H₂                              გ) ორი;

4)      HCl                               დ) სამი;

                                      ე) ოთხი;

17) შეადგინეთ სქემის შესაბამისი რეაქციათა  ტოლობები:

ეთენი----› ბრომეთანი ----› ეთანოლი ----› ძმარალდეჰიდი----› ძმარმჟავა:

18) დაადგინეთ შესაბამისობა ნაერთის სახელწოდებასა და ნაერთთა კლასს შორის . შასაბამის უჯრაში ჩაწერეთ ნიშანი „ X“

ნაერთის  სახელწოდება     ორგანულ ნაერთთა კლასი                                   

1)      აცეტონი                 ა) ნახშირწყალბადთა ჰალოგენნაწარმები;

2)       ბენზოლი              ბ) არომატული ნახშირწყალბადები

3)      ეთილფორმიატი     გ) კარბონილის ჯგუფის შემცველი ნაერთები

4)      დიქლორმეთანი      დ) ესტერი

                                     ე) მარტივი  ეთერი    

	ა	ბ	გ	დ	ე	19)     ალდეჰიდები და კეტონები:    ა) მიეკუთვნება ნაერთთა  ერთსა და  იმავე კლასს; ბ) კლასთაშორისი იზომერებია; გ) ჰომოლოგებია;  დ) მონომერებია
1
2
3
4

20) მოცემულია ალდეჰიდის  სტრუქტურული ფორმულა:

CH₃-CH-CH₂-COH             მისი სახელწოდებაა:

        CH₃

ა) 2- მეთილ ბუტანონ-4;

ბ) 2- მეთილბუტანალ-4;

გ) 3- მეთილბუტანალი;

დ) 3-მეთილბუტანონი:

   

სახელი:                                        გვარი:                

                                                                                                 ქულა:

        შემაჯამებელი  სამუშაო        №5                   XI  კლასი

1)   დისაქარიდია:

ა)  საქაროზა;              ბ) გლუკოზა;    გ)  ფრუქტოზა;              დ)  სახამებელი:

2)   ვერცხლის ოქსიდის ამიაკიანი ხსნარი რეაქტივია:  (შემოხაზეთ ყველა სწორი პასუხი)

ა) გლუკოზის აღმოსაჩენად;                          ბ) ეთანოლის აღმოსაჩენად;

გ) გლიცერინის აღმოსაჩენად;                         დ)  ჭიანჭველმჟავის აღმოსჩენად;

ე) აცეტალდეჰიდის   აღმოსაჩენად;                ვ) ბენზოლის აღმოსაჩენად:

3)   ნახშირწყალია:

ა) სპირტის ორი მოლეკულისაგან  მიღებული  ნაერთი;

ბ) კარბონმჟავას ნაწარმი, რომლის მოლეკულაში  ჰიდროქსილის ჯგუფი ჩანაცვლებულია სპირტის  რადიკალით;

გ)   პოლიფუნქციური ნივთიერება , რომლის მოლეკულაში  რამდენიმე ჰიდროქსილის  და ერთი ალდეჰიდის  ჯგუფია;

დ) ნახშირისა და წყლის ურთიერთქმედებით მიღებული ნაერთი:

4)   ნახშირწყლების   ძირითადი წყაროებია :

ა)  ნავთობი და ქვანახშირი;                              ბ) ცხოველური ორგანიზმები;

გ) მცენარეული ორგანიზმები;                          დ) წყაროს წყალი.

5)   გლუკოზის მოლეკულა შეიძლება  იყოს:

ა)  წრფივი და ციკლური;                  ბ) მხოლოდ წრფივი;

გ) მხოლოდ  ციკლური;                      დ) წრფივი და განშტოებული:

6)   ნახშირწყლების ჭარბი  რაოდენობა ორგანიზმში  გარდაიქმნება:

ა)  ცხიმად;                                                ბ) ამინომჟავად;

გ)  კარბონმჟავად;                                     დ)  გლიცერინად:

7)   იზომერებია:

ა)  გლუკოზა და საქაროზა;                       ბ) ფრუქტოზა და  საქაროზა;

გ) გლუკოზა და გლიცერინი;                    დ)  ფრუქტოზა და გლუკოზა;

8)   ნახშირწყლების სახელწოდებაში გამოიყენება სუფიქსი;

ა)  -ის;               ბ) -ოზა;                 გ) -აზა;                   დ)  -ოლი:

9)   ადამიანისა და ცხოველის ორგანიზმში გლუკოზა;

ა)  ენერგიის  წყაროა;                           ბ)  მონაწილეობს ფოტოსინთეზში;

გ)  კატალიზატორია;                           დ) საკვების მარაგია;

10)ჰიდროლიზს არ განიცდის :

ა)  ძმარმჟავა;                          ბ) ძმარმჟავა  ეთილის ეთერი;

გ)  სახამებელი;                       დ) ცელულოზა;

11)ამინები შეიძლება განვიხილოთ როგორც:

ა) წყლის ორგანული ნაწარმები;              ბ)  ამიაკის ორგანული ნაწარმები;

გ) სპირტების ნაწარმები;                             დ) კარბონმჟავას  ნაწარმები:

12)ამინების  მიღება  შეიძლება;

ა) ნიტრონაერთების  აღდგენით;                ბ) ალკანების  დეჰიდრირებით;

გ) ალკენების  ჰიდრატაციით;                     დ) ალკინების  ჰალოგენირებით:

13)ამინი,რომლის სტრუქტურული  ფორმულაა        CH₃-N-CH₂-CH₃    მიეკუთვნება:

                                                                                                               CH₃

ა)  პირველად ამინს;                          ბ) მეორეულ ამინს;

გ)  მესამეულ  ამინს;                          დ) უჯერ ამინს:

14) იზომერებია:

ა)  ტრიმეთილამინი და ტრიეთილამინი;        ბ) მეთილპროპილამინი და დიეთილამინი;

გ)  ბუტილამინი  და დიბუტილამინი;          დ)  დიმეთილამინი და პროპილამინი:

15)   H₃C           NH   ამინს ეწოდება:           

         C₂H₅ 

ა)  პროპილამინი;                             ბ) იზოპროპილამინი;

გ) მეთილეთილამინი;                     დ) დიმეთილამინი:

16)ანილინის ფორმულაა:

ა)  (CH₃)₃N;                   ბ) C₂H₅NH₂                         გ)   C₆H₅NH₂;                 დ)  (C₆H₅)₂NH;

    

17)ამინებისათვის  დამახასიათებელია:

ა) მჟავური თვისებები;                             ბ)  ფუძე  თვისებები;

გ) ამფოტერული   თვისებები;                  დ) ნეიტრალური თვისებები:

18)ამინომჟავები, უფერო  კრისტალური  ნივთიერებებია, რომლებიც:

ა)  არ იხსნებიან  წყალში;               ბ) იხსნებიან  მხოლოდ  ცხელ წყალში;

გ)  წყალში მხოლოდ გლიცერინი  იხსნება;             დ) როგორც წესი  იხსნებიან  წყალში:

19) CH₂-CH₂-CH₂-COOH              ამინომჟავას  ეწოდება:

NH₂        

ა)     α  - ამინობუტანმჟავა;                   ბ)    α  -  ამინოერბომჟავა;

გ)   β -  ამინოერბომჟავა;                       დ)  γ   - ამინოერბომჟავა:

20)იპოვეთ  შესაბამისობა  ორმწკრივად მოცემულ იმ ნაერთებს  შორის, რომლებიც შეიცავს  ერთნაირ ფუნქციურ ჯგუფს. შესაბამის უჯრაში ჩაწერეთ ნიშანი „X “

ნაერთი:                                                ნაერთი:

№	ა	ბ	გ	დ
1
2
3
4

1)      ფენოლი;                              ა) პროპანდიოლი;

2)      ანილინი;                             ბ)  პროპანალი;

3)      ბენზალდეჰიდი;                გ) პროპენი;

4)      ეთილენგლიკოლი:            დ)  ეთილამინი;

სახელი:                          გვარი:                                             

                                                                             ქულა:

  შემაჯამებელი სამუშაო № 3                     X  კლასი

1)   საკვები პროდუქტის ენერგეტიკულ ღირებულებაზე შესაძლებელია ვიმსჯელოთ:

ა) თუ დავადგენთ,რამდენი გრადუსით ათბობს 1 მლ. წყალს ამ საკვების 1 გრამის დაწვისას გამოყოფილი ენერგია;

ბ)  თუ დავადგენთ,რამდენი გრადუსით აცივებს  1 მლ. წყალს ამ საკვების 1 გრამის დაწვისას გამოყოფილი ენერგია;

გ) თუ გამოვითვლით ამ საკვების მასას;

დ) თუ დავადგენთ ამ საკვებში შემავალი ნივთიერებების მრავალფეროვნებას;

2)   ჩამოთვლილთაგან რომელია საჭმლის მომნელებელი ენზიმი( ფერმენტი)

ა) ამილაზა;         ბ) პეფსინი;       გ) ლაქტოზა;  დ) ყველა სწორი პასუხია:

3)   ნახშირწყლების დაშლა ხდება

ა) მხოლოდ პირის ღრუში;                  ბ)პირის ღრუში და  წვრილ ნაწლავებში:

გ) მხოლოდ წვრილ ნაწლავებში;       დ) პირის ღრუში,კუჭში და მსხვილ  ნაწლავში:

4)   ორგანიზმისათვის საჭირო ენერგიის რაოდენობას ეწოდება:

ა) ატფ-ის ენერგია;                          ბ) საკვების ენერგეტიკული ღირებულება;

გ) მეტაბოლური მაჩვენებელი;         დ) საკვების მრავალფეროვნება:

5)   მეტაბოლური მაჩვენებელი იზრდება:

ა) საკვების რაოდენობის  ზრდასთან ერთად;

ბ) საკვების მრავალფეროვნების ზრდასთან ერთად;

გ) საკვების ენერგეტიკულ ღირებულებასთან ერათად;

დ) ორგანიზმის ფიზიკურ დატვირთვასთან ერთად :

6)   ღვიძლის ფუნქციაა:

ა) საკვებში არსებული მავნე მინარევების გაუვნებლება:

ბ)  ნაღვლის გამოყოფა;                გ)  ყველა პასუხი სწორია;

დ) არცერთი პასუხი არ არის სწორი:

7)   სიმსივნის წარმოქმნა უკავშირდება:

ა) უჯრედის საციცოცხლო ციკლის დარღვევას;

ბ)პირის ღრუში ნახშირწყლების მონელებ

გ) ნაღვლის მიერ  ცხიმების დაშლას;

დ) უჯრედების მიერ ქსოვილებისა და ორგანოების წარმოქმნის პროცესს:

8)   საკვებ პროდუქტში სახამებლის აღმოჩენა შესაძლებელია:

ა) თუ დავადგენთ, რამდენი გრადუსით ათბობს 1 მლ. წყალს ამ საკვების 1 გრამის დაწვისას გამოყოფილი ენერგია;

ბ)  თუ ამ საკვების წყალხსნარს დავაწვეთებთ  იოდს;

გ)  თუ ამ საკვების წყალხსნარზე ვიმოქმედებთ  ამილაზით;

დ) ყველა პასუხი  სწორია;

9)   ნაღვლის და კუჭის წვენის  გამოყოფა  ხდება:

ა)  მხოლოდ პირობით რეფლექსურად;    გ) როგორც პირობით, ისე უპირობო რეფლექსურად;

ბ) მხოლოდ  უპირობო  რეფლექსურად;      დ) არცერთი  პასუხი არ არის სწორი:

10)ნაწლავებიდან  სისხლში  შეწოვილი  საკვები  ღვიძლში ტრანსპორტირდება;

ა)  კარის ვენის  საშუალებით;                         ბ) ღვიძლის  არტერიის საშუალებით;

გ)  ღრუ  ვენების  საშუალებით;                      დ) ღვიძლის  ვენის  საშუალებით;

11)ორგანიზმში ენერგეტიკული  წონასწორობა  ნიშნავს, რომ..

ა)  ორგანიზმის მიერ მიღებული ენერგია ტოლია  მთლიანი მეტაბოლური  მაჩვენებლის;

ბ) ორგანიზმის მიერ მიღებული ენერგია ტოლია  ძირითადი  მეტაბოლური  მაჩვენებლის;

გ) ძირითადი და მთლიანი  მეტაბოლური მაჩვენებლები ტოლია;

დ) ადამიანი იცავს  წონასწორობას  დილის და საღამოს  საათებში მიღებული საკვების რაოდენობებს შორის:

12) შეავსეთ წინადადებები:

                                         შლის  ნახშირწყლებს პირის ღრუში, წყლის დიდი რაოდენობით  შეწოვა ხდება                                      ნაწლავში, ხაოიანი ზედაპირი  აქვს                                             ნაწლავს და არ აქვს                              ნაწლავს, ცილების დაშლა  იწყება                                                          -ში, თორმეტგოჯა ნაწლავში ცხიმები  იშლება                                              და                                                    , ცხიმის  დაშლის პროდუქტები  შეიწოვება  ჯერ                                  და შემდეგ  გადადის                                      ში ,  ნაწლავიდან შეწოვილი საკვები  სისხლით  გადადის ჯერ                                     ში და შემდეგ  მთელ ორგანიზმში.                                         კლავს მიკრობებს  პირის ღრუში  და აშუშებს  პირის ღრუს  ლორწოვანს:

     13 )  ორგანოს ჩაუწერე გრაფაში ის ციფრი ,რომლითაც აღნიშნულია ის ნივთიერება ,რომელიც იშლება  ამ ორგანოში: 1- ცილა,    2- ცხიმი,   3- ნახშირწყალი,   4- წყალი:

პირის ღრუ
კუჭი
წვრილი ნაწლავი
სწორი  ნაწლავი

14)შეავსე ცხრილი:

ვიტამინი	მისი ნაკლებობის  შედეგი
B
C
	ძვლებში მარილების  შემცირება , ბავშვებში ზრდის შემცირება, რაქიტი
	ირღვევა ბავშვის ზრდა-განვითარება, ირღვევა კბილების, თმის ჩამოყალიბება,მხედველობა.

15)შეავსეთ ცხრილი:

საჭმლის მონელებაში მონაწილე  ენზიმი	გამომყოფი ორგანო	ფუნქცია
	სანერწყვე ჯირკვალი
		ცილები იშლება რამოდენიმე ამინომჟავისაგან შემდგარ მოლეკულებად - პეპტიდებად
ნაღველი

სახელი:                              გვარი:                                                                                                                                                                                     

                                                                                                                                                                    ქულა: